Девятый Республиканский творческий конкурс «Наурыз — көктем мейрамы» для детей, педагогов и воспитателей Казахстана

 

 

 

Наурыз мейрамы

IV международный творческий конкурс «Весна идёт — весне дорогу!» для детей, педагогов и воспитателей Казахстана, стран ближнего и дальнего зарубежья

 

 

 

Канафина Жибек Зайроллиновна учитель казахского языка и литературы Ильичевская средняя школа Тайыншинский район Северо-Казахстанская область

Наурыз мейрамы

1 Жүргізуші — Тыңдаңыздар, Тыңдаңыздар!

Босқа қарап тұрмаңыздар
Наурыз тойы басталды.
Көргендер де армандар,
Көрменгендер де армандар,
Қызықтан тыс қалмандар.
Жаңарғаны сананың
Ұмытады мұны кім.
Ата салтын бабамның
Алып келді Ұлыс күн.
Бір анадан тұғандай,
Бір ұяндан ұшқандай,
Бір аспанның астында,
Бір дастарқан басында,
Береке — бірлік болсын-деп
Көп көжеден дәм татып,
Күшетейік бірлікті
Еңбек пенен тірлікті.

2 Жүргізуші — Тыңдаңыздар, Тыңдаңыздар!

Ұлыс тойы юастадлы
Наурыз туын көтеріп,
Жар салайық әлемге
Көрменгендер көріңдер!
Естімегендер естіңдер!
Дабылын оның қағайық
Шақырамыз бәріңді
Ұлыстың Ұлы күніне
Жиналған ошаққа
Кешегіп одан қалмандар!
Күміс көмей әншілер
Кұдіретті күйшілер
Салт-дәстүрмен жараса
Қайта — құрып жаңаша,
Жарыса өнер көрсетіп,
Той тойлайық тамаша!

Балалар шығады.

— Тұған жыл құтты болсын! 1 сынып

— Көсенесі көгеріпІ көрпесі ұлғайсын! 2 сынып

— Аттаған адымы сәтті болсын! 2 сынып

— Бейбітшілік жылы болсын! 3 сынып

— Қадамына жылы болсын! 3 сынып

1 Жүргізуші
— Қашанда Құт-береке орнасын деп,
Тойларда шашу шашу — салты елімнің
Уа, халайық, теріп ал мәмпәсиді,
Қабыл қылсың халқымның ақ тілеүін

2 Жүргізуші
— Шашу! Мен: Шашу! Шашу!
Көп шашайық шашуды.
Жауғандай кеп аспаннан нөсер жаңбыр
Уа, халайық жинап ал несінбеңді.

Шашу шашылады. «Дастарқан» әні шырқалады

1 Жүргізуші
— Наузыз мейрам жүректерге нұр сепкен,
Маңдайымнан сүйіп жатыр күн көктем.
Жарығыңмен, шуағыңмен Күн-Ана,
Алып келдің жер бетіне гүл көктем.

2 Жүргізуші
— Жыр сыйлаған, нұр сыйлаған тірлікке
Қастерледік, қадірінді білдік те
Құтты болсын, Ұлыс күн жұмылдырған,
Бәрімізді Ыңтымақ пен Бірлікке.

1 Жүргізуші
— Пусть будет обильным год,
Рекою молоко течет,
Пусть будет всюду доброта,
Счастья и радости много.
Пусть скот вокруг плодится.
Достаток к нам прибавляет.
Беда пусть к нам не стучится,
И горе в земле исчезает.

2 Жүргізуші
— Уж нет в небе черных туч
Нахмурив бровь, ушли они,
И ветер стал не так уж жгуч
Не бушует в эти дни.
Вокруг все тихо и светло.
Погреться солнышком спеши,
Душе ли не любить тепло,
Наурыз ведь праздник для души.

1 Жүргізуші
— Құрметті халайық!
Енді Сіздер Ұлыс күннің сән — салтанатын тамашалаңыздар.

2 Жүргізуші
— Наурыз, наурыз — сәніміз,
Наурыз — біздің әніміз.
Наурыз тойда күліп — ойнап,
Шат көңілмен ән шырқаймыз бәріміз.

«Наурыз тойы» әні шырқалады

1 Жүргізуші — Наурыз — өте көнеден келе жатқан мейрам. Күні бүгінге дейін жер шарындағы көптеген халықтардың дәстүрлі мейрамына айналып отырған бұл мерекенің қашаннан бері тойланып келе жатқанын дөп басып айту қиын. Қазақтар Ұлыс күнді «Жыл басы» санайды. Тілімізде Наурызға қатысты «жер бетіне жақсылық ұялаған күн», «ұзақ ұшып келген күн» тәрізді бейнелі сөз оралымдары сақталған. Наурыз күні қуанышқа кенеліп, масайраған жұрт аппақ көйлек пен жаңа киімдерін, таза бір киерін үстеріне іледі. Шәкәрім ақын ел аузынан жазып алған «Наурыз жырында» бұл сәт былайша суреттеледі:

Қасындағы жас өрен,
Тұлымшағы салбырап,
Бәйбіше шығар балпиын,
Күндіктері қайқиып,
Келіншек шығар кейкиіп,
Сәукелесі саудырап.
Қыз шығады қылмиып,
Екі көзі жаудырап.
Бозбала шығар бұрқырап,
Құлын-тайдай шұрқырап...

2 Жүргізуші — Наузыз — это праздник Нового года у народов Центральной Азии-отмечается в день весеннего равноденствия 22 марта. Наурыз — это начало весны, начало года, время пробуждения всего окружающего мира, начало земледельческих работ. Молодые и старые, соседи родственники ходят в гости, желая друг другу здоровья, процветания. Добра, успеха. А земле — плодородия. В этот день народ, отмечая рождение Нового года, организует массовый праздник который символизирует изобилие, достаток. В каждом доме готовят главное блюдо праздника — Наурыз коже, который состоит из 7 компонентов: мясо, соли, масла, лука, пшеницы, курта, творога.

«Наурыз көже» тақпақ

3 Жүргізуші — «Өлең-сөздің патшасы — сөз — сарасы» — деп Абай атамыз бекерге айтпаған, ендеше келесі кезегімізді Поэзия бетімен ашайық.

Поэзия — властитель языка
Из камня чудо высекает гений
Теплеет сердце, если речь легка,
И слух ласкает речений-

Следующим номером звучат стихотворения «Письмо Татьяны к Онегину», «Я сын степей», «Аяулым»

1 Жүргізуші — Ал, енді құрметті көрермен Туған жеріне,еліне деген сағыныш әні «Родные места» шырқалады.

1 Жүргізуші — Шіркін қазақтың мақал-мәтелдеріне не жетсің. «Сегіз қырлы,бір сырлы» дегендей ақ жаулықты әжелер,сіздерді, сайысқа шақырамыз.

2 Жүргізүші — «Я там был мед пиво пил по усам текло, а в рот не попало», но чтобы такого не случилось дорогие гости, мы приглашаем на сцену многоуважаемых бабушек. Итак, старший начинает — младшие поддерживают»

Викторина:

1.Наурыз мейрамы діни мейрамы дегенге, келісесіз ба?
2.Наурыз сөзі қай тілден шыққан?
3.Наурыз мейрамында басты тағам қалай аталады және неше тағамнан тұрады?
4.Қазақ халқының қасиетті киелі сандары.
5.Мақал-мәтелдерді толықтырыңыз.

1 Жүргізуші — Енді біз кезекті

Өнерлі қол пішуге жақсы,
Өткір қайшы кесуге жақсы — дегендей, кезекті қол өнеріне берейік.

2 Жүргізуші — Келесі сайысымыз жұмбақ шешу.

Оқушы домбырада күй ойнайды.

2 Жүргізуші — Құрметті көрермен қауым, ортамызға туысқан өнерпаздарын шақырайық

Татар әні
Червоноруту
Анашым
Одинокая гармонь
Қошақаным

1 Жүргізүші — «Өлген қазан» көрінісі қойылады.

2 Жүргізуші

— Қайта оралды қазағыма бүгін дәстүрлері
Көптен күткен халқымызға
Ашық арман ел ай
Мерекелі қазақ жері, ел мерекесі
Дәстүріміз нұрын шашқан
Қазағыма бүгін ежелгі.

2 Жүргізуші

— Шілдехана бесік той,
Тұсау кесер, сүндет той,
Ой шіркін-ай
Алтынбақан аясында сұлу бойжеткен

Қыз бозбала кең даланы ән мен күймен тербеткен — деген ата — бабамыз, «Той жыры», «Белый снег», «Көршінің қызы», «Ягода-малина», «Ветер с моря дул», «Снова замерзло все до рассвета», «Аяулым» әніңдерді қабыл алыңыз.

1 Жүргізуші
— Жылың құтты болсын,
Денсаулығың мықты болсын — дегендей салтанатты кешімізді алақынымызды
жайып, жас бүлдіршіндердің ақ-тілектерімен тәмәндаймыз.

2 Жүргізуші
— Талабың таудай боп,
Өнерің өрлей берсің.

Дорогие гости нашего светлого весеннего праздника вот подходит конец прекрасного тоя. И мы решили последнюю страницу тоя закончить благословением будущего поколения. Бата оқылады.

Категория: